Lezersvraag: Waarom is goud vrijgesteld van btw en zilver niet?

Lezersvraag: Waarom is goud vrijgesteld van btw en zilver niet?

In tegenstelling tot goud is zilver in de meeste landen landen belast met btw. Daardoor is het voor particulieren veel minder aantrekkelijk om zilver te kopen. Waarom zijn deze regels voor goud en zilver verschillend? En hoe kan het dat handelaren en bullion banks wel btw-vrij zilver kunnen aanbieden? Al deze vragen beantwoorden we in dit artikel.

Vraag

Weten jullie waarom zilverbaren met btw worden belast als dit puur als investering wordt gedaan? En hoe gaan bullion banks hiermee om? Ik kan wel een 1.000 troy ounce zilverbaar kopen zonder btw, maar dan ligt deze ergens in Zwitserland en wordt hij vast uitgeleend voor het grote manipulatiespel van retail investeerders versus de grootbanken. Als retail investeerders ook zonder btw zilver konden kopen was het monopolie van de futuresmarkt sneller over

Antwoord

Vandaag de dag betaal je als particulier inderdaad btw over de aankoop van fysiek zilver. Voor zilverbaren geldt het hoge btw-tarief, terwijl zilveren munten onder de btw-margeregeling vallen. Door deze belastingregels is het voor particulieren minder aantrekkelijk om fysiek zilver te kopen. De meeste landen rekenen btw over fysiek zilver, omdat dit edelmetaal veel industriële toepassingen heeft. Meer dan de helft van de jaarlijkse vraag naar zilver gaat naar de industrie. Beleggingszilver in de vorm van munten en baren neemt ongeveer 20% van de jaarlijkse vraag voor haar rekening.

Overheden zien zilver dus primair als een grondstof, dat net als koper, aluminium en tal van andere metalen wordt gebruikt in de industrie. Omdat de industrie het edelmetaal gebruikt voor halfgeleiders, zonnepanelen, accu's of waterfilters is er sprake van een toegevoegde waarde. Beleggers die fysiek zilver willen kopen zijn daar de dupe van, omdat zij de btw niet kunnen doorberekenen.

Waarom is goud vrijgesteld van btw?

Tot het eind van de vorige eeuw hanteerden overheden vaak hetzelfde btw-tarief voor goud als voor zilver. Dat veranderde eind jaren negentig in aanloop naar de lancering van de euro. De Europese Unie nam een nieuwe wet aan, waarmee beleggingsgoud in alle lidstaten werd vrijgesteld van btw.

Goudbaren met een zuiverheid van tenminste 99,5% en een 'gangbaar gewicht' zijn sindsdien zonder btw te verhandelen. Een certificaat van echtheid van de smelterij is geen vereiste. Ook gouden munten zijn vrijgesteld van btw, mits deze tenminste 90% goud bevatten, na 1800 geslagen zijn en mits deze in het land van oorsprong wettig betaalmiddel zijn of zijn geweest. Ook geldt dat de marktwaarde van de gouden munt niet meer dan 80% boven de intrinsieke waarde van het goud mag liggen.

De Europese Unie heeft goud vrijgesteld van btw om het gebruik van dit edelmetaal als als financieel instrument te stimuleren. Met het vooruitzicht op de lancering van een gemeenschappelijke munt en vrij verkeer van kapitaal binnen de unie besloten de lidstaten de fiscale regels ten aanzien van goud gelijk te trekken. Hieronder een passage uit de tekst van de betreffende wetgeving:

"Teneinde het gebruik van goud als financieel instrument te stimuleren, installeert deze richtlijn een fiscale vrijstelling voor de levering van beleggingsgoud. Voorheen viel beleggingsgoud onder het gewone fiscale regime. Op basis van dit stelsel waren partijen beleggingsgoud in principe onderworpen aan btw, een aantal lidstaten echter konden deze leveringen, op provisorische basis, vrijstellen.

De nieuwe richtlijn heft deze vorm van concurrentievervalsing tussen de lidstaten op en versterkt tegelijkertijd ook de concurrentiepositie van het communautaire goud op de markt."

Waarom is zilver voor particulieren niet vrijgesteld van btw?

De Europese Unie ziet goud dus als financieel instrument, dat net zo gemakkelijk te verhandelen moet zijn als aandelen, obligaties en andere financiële activa. De vrijstelling van btw maakt goud kopen zeer toegankelijk, maar waarom zijn die regels dan anders voor zilver, platina en palladium? Goud kent immers ook industriële toepassingen, al is dat slechts tien procent van het jaarlijkse aanbod.

Het lijkt een vrij arbitrair besluit om zilver voor particulieren niet btw-vrij te maken. Het kan zijn dat de inzichten hierover in de toekomst veranderen, bijvoorbeeld als meer particulieren zilveren munten willen kopen als alternatief voor de spaarrekening. Dat kan reden zijn om de wetgeving te herzien, maar daar zien wij vooralsnog geen signalen van. De particuliere markt voor beleggingsgoud is vele malen groter dan de markt voor zilver. Ook blijft de grote industriële component van zilver, platina en palladium voor overheden reden om vast te houden aan de huidige btw-regels.

Hoe zit het dan met btw-vrij zilver?

Verschillende goudhandelaren bieden de mogelijkheid om btw-vrij zilver aan te kopen, maar alleen in combinatie met opslag in het buitenland. Dat komt omdat zogeheten bullion banks van oudsher fysiek edelmetaal verhandelen, bijvoorbeeld in Londen en Zwitserland. In deze landen liggen grote voorraden goud, zilver, platina en palladium opgeslagen, die internationaal worden verhandeld.

Om deze handel zo optimaal mogelijk te laten verlopen gelden er andere regels ten aanzien van de btw. Zo heeft de London Bullion Market Association (LBMA), een organisatie die handel in edelmetalen tussen grote marktpartijen faciliteert, afspraken gemaakt met de Britse overheid.

Deze afspraken houden in dat bullion banks en smelterijen die zijn aangesloten bij de LBMA geen btw betalen. Zo lang het edelmetaal fysiek in de kluizen van een LBMA-lid blijft liggen blijft het binnen de zogeheten 'black box' die is vrijgesteld van btw. Uit de documentatie van de LBMA:

De Londense goudmarkt is een echte internationale markt, in die zin dat handelaren die op hun lokale markten en grondstoffenbeurzen handelen, zij ook op grote schaal in "loco Londen" metaal handelen.

Deze term betekent dat het goud of zilver in Londen door het LBMA-lid wordt afgewikkeld. Hetzij via een overboeking, hetzij fysiek. De locatie van het onderliggende metaal moet men in het contract met de klant vermelden. Of de handel op een niet-toegewezen of toegewezen basis plaatsvindt, te allen tijde blijven de metalen onder de fysieke controle van het LBMA-lid.

Voor btw-doeleinden worden transacties in metalen die in het bezit zijn van LBMA-leden aangeduid als levering binnen de "black box".

Bullion banks

Dit betekent dat bullion banks en alle marktpartijen die via deze financiële instellingen zaken doen geen rekening hoeven te houden met de btw. Zo kunnen exchange traded funds (ETF's) en andere marktpartijen makkelijk edelmetalen verhandelen. Op voorwaarde dat het binnen het netwerk van de LBMA blijft.

Deze vrijstelling geldt voor alle grote spelers die hun goud, zilver en andere edelmetalen in de zogeheten 'black box' in Londen verhandelen. Zodra edelmetalen de kluis verlaten moet men er in veel gevallen wel btw afdragen over zilver, platina en palladium. Ook dat staat uitgebreid beschreven op pagina 20 t/m 26 van dit LBMA-document.

Hoe kan ik als particulier btw-vrij zilver kopen?

Als particulier zijn er verschillende mogelijkheden om btw-vrij zilver te kopen. We zullen de verschillende opties hieronder kort bespreken:

ETF's: Als particuliere belegger kun je aandelen kopen van zilver-ETF's. Deze beleggingsproducten houden een fysieke voorraad zilver aan in de kluizen van bullion banks die zijn aangesloten bij de LBMA. Zij kunnen het zilver dus btw-vrij verhandelen. Dat betekent dat je met een belegging in dit soort fondsen geen btw betaalt.

Het voordeel van deze vorm van beleggen in zilver is dat je relatief weinig premie en opslagkosten betaalt, maar het nadeel is dat je nooit zeker weet of je zilver er wel ligt. Het iShares Silver Trust (SLV) is het grootste zilver-ETF ter wereld. Op haar website staat een lijst van ruim 10.000 pagina's waarop alle zilverbaren terug te vinden zijn, compleet met serienummer. Toch kun je bij dit beleggingsproduct nooit edelmetaal opvragen of bekijken.

Gewichtsrekening: Een alternatief is het openen van een gewichtsrekening, bijvoorbeeld via een bank of een bedrijf als Goldrepublic. Zij kopen het zilver btw-vrij aan en bewaren het in de kluis van een bullion bank. Deze optie is over het algemeen iets duurder, maar biedt ook wat meer zekerheid. Het nadeel is dat je een aandeel koopt in een grotere baar en dus geen eigen staaf met uniek serienummer bezit.

Allocated opslag: De meest veilige optie is volledige allocated opslag, waarbij je een fysieke baar aankoopt in combinatie met opslag in bijvoorbeeld Zwitserland. In dit geval ben je volledig eigenaar van een baar en weet je zeker dat jouw baar niet opnieuw wordt uitgeleend. Dit kan bijvoorbeeld via Aunexumsafe.

Heeft u vragen?

Bent u abonnee van Trendlines Insider en heeft u een vraag over goud, de financiële markten of de economie in het algemeen? Stuur dan gerust een mail naar [email protected]. Ook uw vraag kunnen we in deze rubriek van Lezersvragen delen met andere abonnees. Uiteraard anoniem en alleen als u daar toestemming voor geeft.

Frank Knopers

Frank Knopers

Frank Knopers studeerde bedrijfswetenschappen aan de Universiteit Twente in Enschede en behaalde een Master in Financial Management met een onderzoek naar de effectiviteit van waardebeleggen (value investing) in Nederland. Sinds het uitbreken van de financiële crisis is Frank zich gaan verdiepen in het geldsysteem en de goudmarkt.

Lees alles van Frank Knopers »