Europese banken hebben deze week voor in totaal €1,31 biljoen geleend via het nieuwe TLTRO programma van de ECB. In totaal schreven 742 banken zich in voor deze noodleningen, die de centrale bank tegen een zeer gunstige rente beschikbaar stelt. Het gaat om leningen met een looptijd van drie jaar tegen een rente die 50 basispunten lager is dan de depositorente. Dat betekent dat banken effectief 1% rente ontvangen op het geld dat ze lenen bij de centrale bank. De ECB stelt extra liquiditeit beschikbaar om de kredietverleningen aan bedrijven en huishoudens te ondersteunen.
Volgens Lagarde moet deze versoepeling van TLTRO de economie 'overspoelen met kredietcapaciteit'. Dat banken zoveel geld opnemen bij het loket van de centrale bank wil nog niet zeggen dat ze het gaan uitlenen aan bedrijven en huishoudens. De voorwaarden van de nieuwe leningen zijn namelijk zo gunstig dat het ook rendabel is om staatsobligaties te kopen. Zo kunnen ze het geld investeren in Italiaanse of Spaanse staatsleningen en het renteverschil in eigen zak steken. Europese banken kunnen het geld zelfs winstgevend bij de ECB parkeren. Met een depositorente van 'slechts' -0,5% maken banken nog steeds een half procentpunt winst, zonder enig kredietrisico.
Gratis geld voor de banken
Door de extreem soepele voorwaarden van TLTRO-III staan banken in de rij om geld te lenen. Met name Spaanse, Italiaanse en Franse banken maken van deze gelegenheid gebruik. De rente op staatsleningen van deze landen is hoger en daarmee het voor banken in die landen dus lucratiever om te lenen bij de ECB. Ook maakt de Europese bankensector van de gelegenheid gebruik om €760 miljard aan leningen uit het vorige TLTRO-II steunprogramma door te rollen. Per saldo voegt het nieuwe TLTRO-III programma €548,5 miljard aan liquiditeit toe.
Net als het nieuwe opkoopprogramma van de ECB moeten ook deze noodleningen bijdragen aan soepele kredietverleningen aan huishoudens en bedrijven. In de praktijk zijn het echter vooral overheden die profiteren van het monetaire beleid van de ECB. Zij kunnen goedkoper lenen en banken kunnen de staatsobligaties makkelijk doorverkopen aan de centrale bank. Dat is minder risicovol dan kredietverlening aan huishoudens en bedrijven, zeker in tijden van crisis.
#InOneChart #TLTRO take-up @ecb of € 1.3 trillion from 742 bidders, exceeding market expectations & adding net liquidity of € 548.5 bn. TLTROs offer highly attractive rates (-100 bps) to banks maintaining their credit volumes & are crucial to support lending to real economy. pic.twitter.com/wS8lht8Yix
— Isabel Schnabel (@Isabel_Schnabel) June 18, 2020
Just to put things into perspective: #ECB showers banks w/cheap money: Usage of funding facility hit fresh high at €1.57tn after this week's TLTRO. During 2008/9 GFC, usage peaked at just under €900 bn. In the 2012 Euro crisis, usage peaked at €1.26tn. (via Goldman Sachs) pic.twitter.com/AjiRE6Pc3B
— Holger Zschaepitz (@Schuldensuehner) June 21, 2020
